داستان بلال، یاسین و مختار | روایتی از فداکاری ۳ محیط بان برای خاموش شدن آتش جنگل‌های بوزین و مرخیل

محبوبه عظیم زاده/ شهرآرانیوز - حالا باید ۳ اندوه دیگر را بگذاریم کنار اندوه‌های رسوب‌شده ذهنمان؛ ۳ اندوه و ۳ تصویر دیگر از ۳ تن از اهالی پاوه و کرمانشاه. مختار، یاسین و بلال، ۳ جوان غیور کردی بودند که همان‌طور که همیشه گفته‌اند و شنیده‌ایم و حس کرده‌ایم، دلشان برای ذره‌ذره این خاک می‌تپید و درنهایت جانشان را برای همین سرزمین گذاشتند. مختار خندانی‌نوسود، از اعضای هیئت‌مؤسس و سخن‌گوی انجمن محیط‌زیستی ژیوای، یاسین‌کریمی، عضو کمیته عملیاتی این انجمن و بلال امینی، از نیرو‌های مردمی اهل کرمانشاه بودند که به دنبال آتش‌سوزی‌ای که در بوزین و مرخیل رخ داد، به این منطقه رفتند. آن‌طور که بیشتر رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها بیان کرده‌اند، هر ۳ آن‌ها هنگام خاموش کردن آتش در مراتع پاوه در آتش محاصره شدند و جان باختند. با این حال، برخی منابع دیگر مثل خبرگزاری مهر به نکته دیگری هم اشاره کرده‌اند. مهر به نقل از فرمانده یگان محیط‌زیست کشور، نوشته است: «هنوز مقامات محلی تأیید نکرده‌اند که این ۳ نفر که ناپدید شده‌اند، در جریان مهار آتش جان خود را بر اثر سوختگی از دست داده‌اند یا انفجار مین.»

آتشی که از زیر خاکستر سر برآورد
نخستین‌بار پنجشنبه پنجم تیرماه بود که آتش در منطقه بوزین و مرخیل شعله‌ور شد و تا شنبه هفته جاری به‌صورت حدودی مهار شد، اما دوباره از صبح یکشنبه هشتم تیرماه آتش زبانه کشید. به گفته پرویز ایده‌پور، فرماندار پاوه، بر اساس برآورد‌های اولیه، تاکنون بیشتر از ۵۰۰هکتار از مراتع و جنگل‌های این منطقه در آتش سوخته است. بوزین و مرخیل که در منطقه صفر مرزی در بخش باینگان واقع شده است، بیشتر از ۲۳ هزار هکتار مساحت دارد و به دلیل ارزشمندی گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی به‌خصوص گونه «شوکا» در سال ۱۳۷۴ به‌عنوان منطقه تیراندازی و شکار ممنوع و ۴ سال بعد از آن هم به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده اعلام شده است. جلیل بالایی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه، درباره این حادثه گفته است: «این افراد عصر امروز هنگام خاموش کردن آتش در محاصره گرفتار شدند و به علت وزش باد شدید نتوانستند جان خود را از مهلکه نجات دهند.» فریدون یاوری، مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان کرمانشاه نیز در این‌باره گفت: «صعب‌العبور بودن و مین‌گذاری در این منطقه مرزی ایجاب می‌کند که آتش‌سوزی با کمک هواپیما یا بالگرد آب‌پاش خاموش شود، اما ظاهرا اصلا چنین موضوعی در حفاظت از محیط‌زیست ما جایگاهی ندارد.» جلیل بالایی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه، نیز به این موضوع اشاره کرد و گفت که این منطقه صعب‌العبور است و متأسفانه امکان پرواز بالگرد هم وجود ندارد. او همچنین گفت که این منطقه مرزی، خالی از سکنه و پوشش گیاهی آن مرتعی است.

مردم کرد در سوگ مختار و بلال و یاسین
بعد از اینکه عکس این ۳ فعال محیط‌زیستی که راسخ به دوربین زل زده بودند، در فضای مجازی در معرض دید مردم قرار گرفت، عکس‌های استقبال مردم پاوه از بازگشت پیکر این ۳ تن بود که دست به دست می‌چرخید. پیکر هر ۳ آن‌ها یکشنبه‌شب به شهر پاوه رسید و مردم هم (عده‌ای با ماسک و عده‌ای بدون ماسک!) با در دست گرفتن عکس‌های آن‌ها و جملاتی که با زبان کردی و آمیخته با عشق برایشان نوشته بودند، به احترام آن‌ها پیکرهایشان را بدرقه کردند و برایشان شعار «شهید نمی‌میرد» سر دادند. ظاهرا در جریان این حادثه چندتن هم مجروح و زخمی شده‌اند. خبر آتش‌سوزی پاوه و در سوگ نشستن برای بلال و یاسین و مختار دوباره تصویر البرز را پیش چشم خیلی‌ها آورد. البرزی که حدود ۴ هفته پیش در آتش‌سوزی‌های جنگل‌های زاگرس محاصره شد و بعد از آن تصویر پیکر و سر و صورت ملتهب و سرخش در دست مردم چرخید و البته جمله‌ای که در آن شرایط سخت گفته بود؛ که اگر دوباره آتش‌سوزی شود، دوباره می‌روم و دوباره خاموشش می‌کنم. این عزم و اراده و قدرت تحسین مردم را هم به دنبال داشت. واکنش‌ها حالا دوباره شروع شده است. کاربری نوشته بود: «خاک را سبز می‌خواستند» و دیگری گفته بود: «ای کاش موقع تصویب بودجه، محیط‌زیست جزو اولویت‌ها بود و پول صرف نگهداری اون می‌شد تا این همه حادثه به دلیل نبود امکانات و تجهیزات اتفاق نیفته.» یک نفر دیگر هم یادی کرده بود از رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست که چندوقت پیش در جریان آتش‌سوزی‌های دنباله‌دار گفته بود آتش‌سوزی در همه جای دنیا طبیعی است و نباید بزرگ‌نمایی کرد: «اون آقایی که گفته بود آتش‌سوزی طبیعیه، الان کجاست دقیقا؟ دقیقا کجاست؟» در این میان آناهیتا همتی، بازیگر سینما و تلویزیون، نیز با هشتگ #شهیدان_سبز_پاوه، یاد آن‌ها را گرامی داشت. محمد درویش، کنشگر محیط‌زیست، با انتشار عکس مختار در صفحه اینستاگرامش از او یاد کرد و نوشت: «مختار و ۲ یار فداکارش نتوانستند دوری البرز را تحمل کنند و رفتند پیش شریف باجور و یاران سوخته‌اش.»